کد مطلب:48488 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

در كدام آيه، خداوند متعال فرموده است كه من رحمت را بر خود واجب كردهام و از اين آيه چه بهرههايي ميتوان گرفت؟

رحمت، رقت قلبي است كه انگيزه احسان به مرحوم (مورد رحمت) واقع ميشود، راغب در مفردات گفته است: اين رحمت گاه فقط رقّت است و گاه فقط احسان، بر اين اساس روايت شده: كه رحمت از جانب خداوند انعام و فضل است و از جانب آدمها نازكدلي و مهرباني.

دربارة رحمت خداوند آيات بسياري در قرآن وجود دارد. در آيه 12 و 54 سورة انعام خداوند متعال رحمت را بر خود واجب كرده است. اين نكته در آيه 54 با بسط بيشتري آمده است; وَإِذَا جَآءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِ ?‹َايَـَتِنَا فَقُلْ سَلَـَمٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَيَ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُو مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُوَّءَا بِجَهَـَـلَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنبَعْدِهِي وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُو غَفُورٌ رَّحِيمٌ ; و چون كساني كه به آيات ما ايمان دارند، نزد تو آيند، بگو: درود بر شما، پروردگارتان رحمت را بر خود مقرر كرده كه هر كس از شما به ناداني كار بدي كند و آن گاه به توبه و صلاح آيد، پس وي آمرزنده مهربان است.

در شأن نزول اين آيه آمده است: گروهي از گناهكاران نزد پيامبر6 آمدند و اظهار داشتند ما گناهان زيادي كردهايم.

پيامبر اكرم سكوت كرد تا آيه فوق نازل شد.

آيه شريفه، در ابتدا به صورت يك قانون كلي به پيامبر اكرم دستور ميدهد كه هيچ مؤمني را، هر چند گنهكار، طرد نكند; چرا كه خداوند متعال رحمت را بر خودش واجب كرده است و در پايان با تعبيري محبتآميز، وعده بخشش و مغفرت را به افراد گنه كار داده است.

برخي بهرههايي كه از اين آيه ميتوان گرفت عبارتند از:

1. ايمان به آيات خداوند موجب ارزشمندي آدمي در پيشگاه خداوند است.

2. تواضع در برابر مؤمنان و همنشيني با آنان، از صفات لازم براي رهبران ديني جامعه است.

3. مؤمنان با درك محضر و زيارت پيامبر6 سلام آن حضرت و پيام و رحمت خداوند را دريافت خواهند كرد.

4. درك محضر و زيارت پيامبر داراي خير و فضيلت است.

5. سلام شعار اسلام است و بزرگ به كوچك سلام ميكند.

6. مربي و مبلغ، بايد با محبت كردن به مردم، به آنان شخصيت دهد.

7. كساني را كه داراي زمينه مساعدي براي گرايش به ايمان هستند، بايد به رحمت و امنيت خداوندي اميدوار كرد.

8. ارتكاب گناه و اعمال ناروا ريشه در ناداني دارد.

9. تعجيل در توبه و اصلاح رفتار و كردار لازم است.

10. توبه، تنها يك لفظ نيست. تصميم و اصلاح هم ميخواهد; (تاب و اصلح)

11. جهالت عذري قابل قبول براي اغماض و گذشت از خطاكاران است.

12. گنهكار نبايد از آمرزش و رحمت خداوند مأيوس باشد.

13. مغفرت خداوند آميخته با مهر و محبت است.(اقتباس از: تفسير راهنما، آية اللّه هاشمي رفسنجاني و جمعي از محققان مركز فرهنگ و معارف قرآن، ج 5، ص 52، دفتر تبليغات اسلامي / تفسير نور، حجة الاسلام قرائتي، ج 3، ص 293، انتشارات در راه حق.)